De oorsprong van Pasen en andere mysteries

Pasen? Wat is dat voor een naam? Konijnen? Waarom konijnen? Waarom gekleurde eieren? Er is gewoon te veel dat onverklaard blijft aan de vieringen rond Pasen. Dus, net als de gravende, nieuwsgierige wezens die in de westerse wereld het symbool van Pasen zijn geworden: hop, hop, we springen in het konijnenhol van ontdekkingen om de eeuwenoude mysteries achter deze zeer merkwaardige feestdag bloot te leggen.

De oorsprong van Pasen

Pasen is misschien wel de belangrijkste periode op de christelijke kalender en staat in de hele wereld bekend als de feestdag waarop de wederopstanding van Jezus Christus wordt gevierd. De vastentijd, de periode van 40 dagen voorafgaand aan Paaszondag, is een tijd van zelfreflectie die een afspiegeling zou moeten zijn van de tijd die Jezus in de woestijn doorbracht.

In de Hebreeuwse Bijbel noemen Joden de tijd rond Pasen "Pesach", wat staat voor de bevrijding van de Joden uit de Egyptische slavernij.

Maar als je wat dieper graaft, blijkt dat de oorspronkelijke viering van deze tijd van het jaar nog verder teruggaat dan de moderne religie. De datum van Pasen valt op een belangrijk punt in de zonnekalender - de lente-equinox, wanneer er eindelijk gelijke perioden van licht en duisternis zijn. In het noorden is de komst van de lente een tijd van vreugdevolle viering.

Er wordt verondersteld dat de oorspronkelijke lentevieringen begonnen als een oud spiritueel festival ter ere van de cycli van de aarde en de maan, evenals de opkomst van de eerste gewassen en bloemen van het jaar uit de diepten van de winter. Er is zeker iets mystieks en verhevens aan de connectie van Pasen met de zon, het zonnestelsel en de bloei van het leven op onze planeet, vind je niet?

Waar komt de naam Pasen vandaan?

Het Nederlandse woord Pasen komt waarschijnlijk van het Hebreeuwse Pesach, wat dan weer via het Aramese en Griekse woord Pascha komt.

En hoe zit dat in het Engels? Daar zeggen we natuurlijk Easter in plaats van Pasen. Eostre is de pre-christelijke godin van de lente en vruchtbaarheid. Het is deze godin die wordt verondersteld de inspiratie te zijn voor de naam zoals we die nu kennen. The Venerable Bede, een hele oude monnik met een lange witte baard die de bijnaam “The Father of English History” kreeg, schreef meer dan 1.300 jaar geleden over haar. Je bent je nu professor Dumbledore aan het voorstellen, niet?

Het verhaal van de paashaas

Het lijkt erop dat het konijn en de haas afstammen van een heidens ritueel. Ze stonden bekend als bijzonder vruchtbaar en werden zo geassocieerd met Pasen als een tijd van wedergeboorte. In de Duitse folklore was het konijn verbonden met het christelijke idee achter Pasen: het eeuwige leven. Waarom? Omdat konijnen werden geboren met hun ogen open en daardoor geloofden mensen dat ze altijd “wakker” waren geweest.

Deze traditie van het konijn werd naar de VS gebracht door Duitse kolonisten, die in de 18e eeuw in Pennsylvania aankwamen.

Toen werd natuurlijk de chocoladepaashaas een ding. Vandaag de dag worden er jaarlijks meer dan 90 miljoen van die kleine chocolade dieren geproduceerd!

Waarom eieren?

Laten we onze hersenen wat eggs-ercise geven (sorry, not sorry).  We gaan uitzoeken vanwaar de obsessie met die kleine ovale voorwerpen komt.

Net als de paashaas vertegenwoordigen eieren nieuw leven. In feite is het ei zelfs een symbool geweest van het mysterie van het leven zelf. Het werd de focus van een filosofisch debat waarbij de legendarische geleerde Plutarchus de alombekende levensvraag stelde: “Wat was er eerst? De kip of het ei?”

Het verven van eieren maakt deel uit van de viering van het concept van nieuw leven en dateert, opnieuw, van vóór het christendom. De traditie van het versieren van eieren is onderdeel van “Nowruz“, het oude Perzische nieuwjaarsfestival.

Een paar (duizend) jaar later, in 1873, springt uit de industriële fabrieken van Groot-Brittannië het eerste chocolade paasei. Sindsdien zijn mensen steeds gekker geworden wanneer het om deze met chocolade gevulde glorie gaat. In 2011 werd ‘s werelds grootste chocolade paasei gemaakt in Italië. Met een gewicht van 7.200 kg woog het meer dan een olifant en had het een verbazingwekkende hoogte van 10,39 meter!

En met deze aangename gedachte, van het eten van een monsterlijke ovale constructie van chocolade, laat ik jullie achter. Fijne Pasen!