Engelse woorden die wereldwijd anders klinken

We zijn terug met een nieuwe vergelijking van Engelse woorden wereldwijd. Misschien heb je de vorige editie gemist, maar zo werkt het : We kiezen een Nederlands woord en vertellen hoe je het vertaalt in Groot-Brittannië, Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika.

Let the battle continue, maar laten we eerst onze deelnemers opnieuw verwelkomen:

Uit Groot-Brittannië: Tom
Uit de VS: Martinique
Uit Australië: Erin
Uit Nieuw-Zeeland: Fiona
Uit Zuid-Afrika: Christine

1. Feestje

Tom: Iedereen die ik ken, noemt een feestje een do. Je kunt het hebben over een birthday do, een wedding do, een anniversary do, enzovoorts. Het woord do toont meestal aan dat een feest tot op zekere hoogte formeel is. Wat logisch is, aangezien Britse mensen altijd heel stijlvol en klassiek zijn.
Martinique: wij zeggen gewoon party, het woord dat je tegenkomt in de populaire liedjes van Miley Cyrus tot en met Kendrick Lamar. Als een feestje echt bizar is, noem je het een rager. Of als je helemaal los wilt gaan, zeg je “Party like it’s your birthday!”. Go, shorty!
Erin: In Australië kun je worden uitgenodigd voor een bash, wat echter geen excuus is om de boel te gaan slopen. Dit woord wordt vooral gebruikt in de context van birthday bash. Voor andere evenementen, zoals examenfeestjes en housewarmings, noemen we het gewoon een party.
Fiona: Voor Kiwi’s klinkt een do als een woord dat je opa en oma zouden gebruiken. Het wordt echt niet door jongere mensen gebruikt, zelfs niet door mijn ouders! Dus gebruik maar gewoon het woord party als je in Nieuw-Zeeland bent.
Christine: De Zuid-Afrikaanse variant op party is mogelijk het tofste woord ooit: jol. Het kan gebruikt worden als een werkwoord: to jol, wat betekent dat je aan het feesten bent. Of als zelfstandig naamwoord: een jol is een feestje. Maar om extra lekker te klinken (zie hieronder) kun je het woord ook gebruiken om iets te omschrijven als cool, sexy of fantastisch. En voor de romantici onder ons: een jol is ook een lange zoensessie.

2. Mandarijn

Tom: In Groot-Brittannië noemen we de meeste oranje vruchten clementines, zelfs als het eigenlijk een satsuma of tangerine is. Het is voor ons allemaal één pot nat. En wat maakt het uit zolang ze allemaal citroenig en lekker smaken?
Martinique: Wij gebruiken de woorden mandarine en clementine, maar ook tangerine omdat we, in tegenstelling tot sommige Britten, echt nadenken over citrusvruchten. Wat het verschil is? Nou, leuk dat je het vraagt: mandarijnen zijn iets kleiner dan hun oranje vrienden en tangerines en clementines zijn varianten daarop.
#themoreyouknow
Erin: Ik geloof dat ik nooit het geluk heb gehad om zoveel mini-sinaasappels tegen te komen in mijn leven. Maar ik kan absoluut zeggen dat yummy en scrummy mandarins het meest gebruikte (en gegeten) alternatief is.
Fiona: We noemen ze meestal mandarins, de zoete, makkelijk-te-pellen mandarijn die je overal kunt eten (da’s nog eens een goeie slogan!)
Christine: In Zuid-Afrika noemen we dit een naartjie, wat afstamt van het Tamil-woord nartei. Maar ondanks dat we een mandarijn al sinds 1790 een naartjie noemen, is er blijkbaar buiten Zuid-Afrika niemand die dat woord begrijpt.

3. Kater

Tom: Het veelgebruikte Britse werkwoord is hanging, wat duidelijk afstamt van het onderdeel hung in hungover. Dus eigenlijk hang je aan je kater. Het impliceert dat je niet moet loslaten, omdat je dan waarschijnlijk overal over je nek zult gaan.
Martinique: Wij zeggen gewoon I’m hungover en proberen zo snel mogelijk beter te worden. Iets wat, zoals ik dat wel of niet uit eigen ervaring kan zeggen, alleen maar lastiger wordt als je de leeftijdsgrens van 25 bent gepasseerd. Onthoud gewoon dat water je beste vriend is.
Erin: Aussies voelen zich na te veel rum-and-cokes vaak seedy. Het is erg genoeg om iemand te laten zweren nooit meer te drinken.
Fiona: Na te veel bier of sav blancs voel je je de volgende dag misschien een beetje hung, wat betekent dat je je niet zo goed voelt en rustig aan moet doen.
Christine: Zuid-Afrikanen zeggen I‘ve got a moerse babalas. In Zulu-taal betekent I-babalazi dronken dus is een babalas het daaropvolgende symptoom, toch? Alleen al het uitspreken van het woord laat mensen denken dat je dronken bent.

4. Stoplichten

Tom: In het Brits-Engels wordt dit ingekort tot simpelweg lights. Dus je zegt I got stopped at a red light of The lights were green when I drove through them (Dat is ons verhaal en daar blijven we bij).
Martinique: Wij zeggen vaak stop light of light. Een voorbeeld: Go down two blocks and make a left at the light. Ik weet dat de Britten er meervoud van maken, maar er is maar één licht tegelijkertijd aan! (Dit is een van de vele redenen waarom we onafhankelijk moesten worden van het Verenigd Koninkrijk. Ja, dat is ONS verhaal en daar blijven we bij).
Erin: We volgen de Britten en noemen de stoplichten traffic lights of lights.
Fiona: We gaan hierin achter ons moederland (het Verenigd Koninkrijk) staan en noemen het ook lights.
Christine: In Zuid-Afrika hoor je iets als Make sure to turn left at the robot. De meeste toeristen gaan dan op zoek naar een Star Wars-figuur op de weg, maar het is hier een volkomen normale uitdrukking. Het woord schijnt stokoud te zijn, van de tijd waarin stoplichten eerst handmatig bediend werden en toen vervangen werden door een apparaat, vandaar de naam robot. Het lijkt er echter op dat Zuid-Afrikanen niet de enige slimmeriken zijn: Groot-Brittannië schijnt het woord ook tot het einde van de jaren ’30 te hebben gebruikt. Dat wist je zeker niet, hé Tom?

5. Boterham

Tom: Het Brits-Engels heeft een bizarre afkorting voor het word sandwich: sarnie. Dat was ooit alleen straattaal voor een broodje met bacon, maar kan nu bij elk type broodje gebruikt worden. Het stamt uit de jaren ’60, dus ik kan mijn opa en oma de schuld geven voor dit idiote woord.
Martinique: Wij zeggen sandwich, maar je kunt ook specifieker zijn. BLT is bijvoorbeeld de afkorting voor bacon, lettuce, tomato. Dat kan je hele sandwich zijn, of alleen een toevoeging op een ander broodje.
Erin: In Australië is een sanger het juiste woord. Een vegemite sanger? Ham sanger? Chicken salad sanger? Het zijn allemaal heerlijke lunches!
Fiona: De sammie, wat in Nieuw-Zeeland jongerentaal is voor sandwich, is een dubbele boterham die met van alles belegd kan worden.
Christine: In Zuid-Afrika denken we niet graag aan zand in ons eten, dus we hebben het woord sandwich helemaal aangepast tot sarmie (we hebben immers al genoeg zand hier, bedankt).

6. Heel fijn

Tom: Dit is een interessante, want voor ‘heel fijn’ bestaan heel veel betekenissen, afhankelijk van waar in Groot-Brittannië je vandaan komt. In mijn lokale taal, uit het westen van Engeland, zeg je dat iets lush is (lush was ooit iets wat aantrekkelijk was voor je zintuigen, dus waarschijnlijk komt daar de betekenis vandaan. En het klinkt ook leuk, vind je niet?)
Martinique: Als je iemand That is really nice hoort zeggen kan het dat diegene dat echt denkt, of dat het juist sarcastisch is en dat iemand het tegenoverstelde bedoelt. Wij Amerikanen zijn vaak heel sarcastisch of juist politiek correct, dus let goed op de toon. Als je niet wilt dat mensen je verkeerd begrijpen, dan kun je de woorden sweet, spiffy, great, wicked en awesome gebruiken.
Erin: Down Under zijn tientallen woorden die ‘heel fijn’ betekenen, maar de meeste worden tegenwoordig alleen nog door de oldies (oude mensen) gebruikt! Non-oldies gebruiken meestal sweet, ace of awesome.
Fiona: Kiwi’s gebruiken het woord nice vaak om het volgende bijvoegelijk naamwoord te benadrukken. Dus in dit geval zouden we nice as gebruiken, wat heel erg fijn betekent.
Christine: Toen de Nederlandse kolonisten hoorden hoe de Britten het woord luscious gebruikten om te beschrijven hoe cool Zuid-Afrika is, besloten ze hun eigen variant, lekker, toe te voegen aan het Zuid-Afrikaanse slang-woordenboek.