5 manieren om kinderen tweetalig op te voeden

Een vreemde taal leren heeft zó veel cognitieve, academische en sociale voordelen, dat ouders van over de hele wereld op zoek zijn naar tips om hun kinderen tweetalig op te voeden. En hoewel het geen kwestie is van Dora the Explorer aanzetten en hopen dat de woordenschat blijft hangen, klopt het dat jonge kinderen ervoor gemáákt lijken te zijn om een taal te leren. Om profijt te hebben van deze unieke periode in hun leven, zullen ouders met een voorkeur voor tweetaligheid zich actief moeten inzetten om hun kind te helpen bij het leren. Omdat elke familie en leefsituatie anders is, bestaat er geen one-size-fits-all-aanpak. Daarom noemen we hieronder vijf van onze favoriete methoden om kinderen tweetalig op te voeden.

1. Een ouder, een taal

In gezinnen waarin de ouders een andere taal vloeiend spreken, is de ‘een ouder, een taal’-methode (ook ‘one person, one language’-methode of OPOL genoemd) een populaire keuze. Zoals de naam al doet vermoeden, spreken OPOL-ouders alleen hun moedertaal met hun kinderen, of ze nu thuis of buitenshuis zijn. Een Franse moeder spreekt bijvoorbeeld alleen Frans en een Cubaanse vader spreekt alleen Spaans tegen de kinderen. Hierbij moet wel goed worden nagedacht als een van de twee talen wordt gesproken in het land waar het gezin woont (bijvoorbeeld Spanje). In dat geval zal die taal algauw de meest gesproken taal worden en zullen de kinderen deze vaker en eerder spreken. Om dit tegen te gaan, moet de Franse moeder in Spanje extra opletten of haar kinderen wel genoeg Frans oefenen (volgens experts is minstens 25 uur per week nodig). Extra bronnen zoals boeken, films en contact met andere sprekers van de minderheidstaal (zoals familieleden, vrienden of een oppas) kunnen daarbij helpen.

2. Spreek thuis de minderheidstaal

Een andere mogelijkheid is de ‘minority at Home’- of ML@H-techniek. Dit werkt goed als minstens één van de twee gebruikte talen door allebei de ouders goed gesproken wordt. Denk bijvoorbeeld aan een Italiaanse moeder die haar kinderen in Sydney opvoedt, waarbij de Australische vader ook Italiaans spreekt. In dit geval spreekt het hele gezin thuis alleen maar Italiaans, maar buitenshuis Engels. Deze aanpak kan voorkomen dat het voelt alsof ouders mensen ‘buitensluiten’ door buitenshuis een taal te spreken die niet iedereen begrijpt. Het geeft de kinderen ook houvast: eenmaal thuis gaat de knop om en wordt er een andere taal gesproken. Het nadeel? De ouder die thuis de niet-moedertaal gaat spreken (zoals de Australische vader) kan het gevoel krijgen op niet zo’n natuurlijke manier met de kinderen te praten als hij of zij in zijn eigen taal zou doen.

3. Verhuis naar het buitenland

Een internationale carrièremove van een van de ouders kan de ideale manier zijn voor een kind om een taal te leren. Een gezin kan naar een ander land verhuizen en thuis de moedertaal (of moedertalen) spreken, terwijl de kinderen op school en met hun vrienden de nieuwe taal spreken. Een groot voordeel van deze methode is het feit dat kinderen dankzij school snel vooruit gaan en in feite al een studie-ervaring in het buitenland opdoen voordat ze de studentenleeftijd hebben bereikt. Eenmaal volwassen vinden deze kinderen – soms ‘derde-cultuurkinderen’ genoemd – het idee van een verhuizing voor hun werk of opleiding helemaal niet zo intimiderend als hun leeftijdsgenoten.

4. Taal-onderdompelingsprogramma´s

Als een verhuizing naar het buitenland geen optie is, kunnen ouders overwegen op zoek te gaan naar een school waarbij leerlingen zich onderdompelen in de vreemde taal en al hun vakken in die taal volgen. In het buitenland kunnen deze scholen helpen om de minderheidstaal op niveau te houden, in het eigen land kunnen deze scholen juist een manier zijn om een nieuwe vreemde taal te leren. De intensieve onderdompeling in de taal en de mogelijkheden om in het buitenland te studeren bieden veel kansen voor latere vervolgopleidingen en succes op de arbeidsmarkt.

5. Taallessen thuis en in het buitenland

Voor ouders die maar één taal spreken en niet de mogelijkheid hebben om naar het buitenland te verhuizen, zijn nog genoeg andere manieren om hun kind in aanraking te laten komen met een vreemde taal. Kinderen worden niet voor niets ‘sponzen’ genoemd, maar hoewel het voor kinderhersenen veel makkelijker is om een vreemde taal te leren dan die van volwassenen, hebben ook kinderen nog steeds voldoende actieve – en gevarieerde – oefening nodig. Bied dit aan op verschillende vlakken, bijvoorbeeld door een kind een taalcursus te laten volgen, aan te melden voor een zomerkamp, naar school te laten gaan in het buitenland en/of een nanny of au-pair in te huren wiens moedertaal de doeltaal is. Naast deze methoden helpt het om een kind tijd door te laten brengen met vrienden die de taal vloeiend spreken. Ook films en boeken in de doeltaal kunnen natuurlijk helpen.