USA en UK: language frenemies – de voedseleditie
Het is tijd voor een nieuwe aflevering in deze serie over language frenemies Amerika en Engeland. Dit keer focussen op iets waar we meer van houden dan van wie dan ook: voedsel. Wat het bestellen van gerechten betreft, zijn er grote taalverschillen tussen Amerika en Engeland die je keuze tussen een dubbele cheeseburger en een pizza misschien nog moeilijker maken. Zorg daarom dat je de tortilla’s van de taco’s kunt onderscheiden en leer onderstaande woorden voordat je aan je volgende reis begint.
Digestive biscuit versus Graham Cracker
Tom: Als je in Engeland bent geweest, heb je deze bij veel families favoriete biscuitjes vast wel eens gezien. Ze worden meestal geserveerd bij een kopje thee, waar je ze in kunt dopen. Als je ze in stukjes breekt, vormen ze de basis voor een cheesecake. Wat is een Graham Cracker eigenlijk? Is het een merk? Wie is Graham?!
Martinique: De Graham Cracker is in 1829 ontwikkeld door de Presbyteriaanse minister Sylvester Graham. Het werd in eerste instantie gezien als een gezond onderdeel van het Graham-dieet, een dieet tegen, ehm, vleeslijke driften. Tegenwoordig zijn ze onderdeel van een heerlijke snack bij een kampvuur: S’mores! Neem daarvoor een Graham Cracker, het liefst de honingvariant, doe er een stukje chocola van Hershey’s op (het moet echt Hershey’s zijn), doe daar een geroosterde marshmallow op en tot slot nog een Graham Cracker voor een van de lekkerste sandwiches in de geschiedenis van het heelal.
Courgette versus zucchini
T: voordat een pompoen een pompoen wordt, is het een… courgette! Dit is de onvolwassen versie van een pompoen, die eruit ziet als een komkommer met rare uiteinden. Dit Britse woord komt van (wat een verrassing) het oud-Franse courge, dat weer afstamt van het Latijnse cucurbita, met het achtervoegsel –ette om te laten zien dat het een kleine versie van iets is. Zoals –ito in het Spaans, maar dan in het Frans.
M: het woord zucchini komt van het Italiaanse woord zucchino, wat een kleine pompoen betekent. Dat is logisch, aangezien de zucchini die we tegenwoordig kennen en graag eten, eigenlijk een variant op de zomerpompoen is die de Italianen hebben gekweekt. Hoewel de Franse keuken heel chique klinkt en zo, is het veel leuker om met allerlei grote Italiaanse handgebaren een zucchini te bestellen (en een courgette klinkt als iets wat oude vrouwtjes dragen).
Coriander versus cilantro
T: Ik geef toe dat cilantro veel exotischer klinkt dan coriander, maar het Britse woord stamt zoals gebruikelijk af van een sterkte, geraffineerde en klassieke bron. Het komt van het oud-Griekse woord koriannon, aangezien de Grieken (waarschijnlijk) wel wisten hoe je een goede maaltijd met behulp van koriander bereidt.
M: Wij gebruiken het woord coriander eigenlijk ooit, maar als je het echt technisch wilt bekijken, dan wordt de hele plant plus blaadjes beschouwd als cilantro, en de zaadjes als coriander. Amerikanen kennen cilantro vooral uit de guacemole en salsa, want niets smaakt zo goed als ‘American food’ als Mexicaanse snacks.
Pepper versus bell pepper
T: Dit moet een van de groenten met de meest controversiële namen ter wereld zijn. Het heeft in verschillende Europese landen een andere naam, om het verschil met andere soorten pepers aan te duiden. In Nederland kennen we het natuurlijk als Paprika. In Engeland noemen we het gewoon een pepper, aangezien dit de eerste pepper is die we ooit zagen. De volgende peppers die we ontdekten, kregen gewoon een andere naam.
M: Deze is makkelijk: we noemen bell peppers gewoon bell peppers omdat ze eruit zien als een bel. Weet je nog hoe je als kind naar de wolken keek en er probeerde een dinosaurus, een hond of een panda met een light saber erin te ontdekken? Ik denk dat iemand precies hetzelfde heeft gedaan toen hij de bell peppers hun naam gaf.
Ice lolly versus popsicle
T: Popsicle? Serieus? Dat klinkt als de naam van een meisjesband uit de jaren negentig. In Engeland is een lolly een afkorting van een lollipop. Lolly betekent tong in een oud Brits dialect en het woord pop staat voor allerlei zoetigheden. Een lollipop is dus iets zoets waaraan je kunt likken. Ik weet zeker dat dit honderd jaar geleden al heel logisch klonk.
M: Lolly klinkt totaal niet logisch. Alsof iemand ‘LOL’ schattiger probeert te laten klinken en dat is gewoon onmogelijk. Pop klinkt als iets zoets (of fantastische muziek), en sicle komt van icicle, en dat is precies waar het op lijkt: een ijspegel. Iedereen heeft wel eens aan een ijspegel geprobeerd te likken, dus is het alleen maar logisch dat onze favoriete Amerikaanse zomersnack klinkt naar iets waar veel mensen wel eens aan gelikt hebben en waar misschien wel hun tong aan vast bleef kleven. (Wil je trouwens even indruk maken bij iedereen die bij de vriezer staat, begin dan over de 11-jarige Frank Epperson uit Californië. Hij ontwikkelde ice pops: vroeg in de 20e eeuw liet hij water, limonadepoeder en een lepel ’s nachts buiten staan in de vrieskou. De rest is sweet, sweet history.)
Candy floss versus cotton candy
T: als je naar Amerika gaat of woont zal je dit vroeg of laat proeven, dus laat dit duidelijk zijn: als je in Engeland om cotton candy vraagt, zal dat je alleen maar boze blikken opleveren. Deze term is zo Amerikaans dat het pijn doet. Candy staat voor zoete dingen (hoewel we het in Groot-Brittannië niet voor álle zoetigheden gebruiken) en floss stamt af van het Franse woord floche, een streng zijde. Onze vocabulaire is zo klassiek…
M: Floss?!?! Serieus?! Floss doet me denken aan flosdraad, maar als je een suikerspin eet is de tandarts wel de laatste persoon aan wie je herinnerd wil worden. Cotton candy is gewoon de perfecte term: het ziet eruit als katoen, maar je kunt het eten. GENIAAL!
Afbeelding van Heather Katsoulis, Flickr / Creative Commons